Tuesday, April 24, 2012

රාජ්‍ය කියන්නෙ පැහැදිලිවම පංතියක්‌ සඳහා තියෙන ආයතනයක්‌ - නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි


පහතින් දැක්වෙන්නේ නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි සහෝදරයා "දිවයින ඉරිදා සංග්‍රහය" සමග කල සංවාදයකි. 


විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන් නැවතත් වෘත්තීය ක්‍රියාමාර්ගයකට අවතීර්ණ වීමට තීරණය කර ඇත. එයට හේතුවී ඇත්තේ ඔවුන්ගේ වැටුප් විෂමතාවන්ට අමතරව සමස්‌ත විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතිය අද මුහුණදී ඇති අනතුරයි. මේ අනතුර පිළිබඳවත් අපේ රටේ වර්තමාන දේශපාලන ප්‍රවාහයේ ගමන් මඟ පිළිබඳවත් ආචාර්ය නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි කරන විග්‍රහයකි මේ.

විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන් නැවත වෘත්තීය සමිති ක්‍රියා මාර්ගයකට යැමට තීරණය කර තිබෙනවා. මේ වැටුප් ප්‍රශ්නයේ දැන් තත්ත්වය කුමක්‌ද? ආණ්‌ඩුව පොරොන්දු ඉටු කළේ නැද්ද?

Monday, April 23, 2012

හේගල් පිළිබඳව සාපේක්ෂ වශයෙන් ගැඹුරු අවබෝධයක් ලැබීමේ අවම කොන්දේසී මොනවාද?



දීප්ති කුමාර ගුණරත්න මහතා වසර 20 ක් පමණ තිස්සේ කියමින් සිටින දෙයම දැන් අලුත් වටයකින්, අලුත් නම් ලැයිස්තුවක් සමග, කීමට පටන් ගෙන තිබේ. කලකදී, දේශපාලනය කිරීමට ඩෙරීඩා කියවීම අත්‍යවශ්‍ය විය. එයට පසුව, දේශපාලනය කිරීම සඳහා ලැකෙනියානු මනෝවිශ්ලේෂණය කියවීම අනිවාර්ය විය. වසර කීපයකට පසුව, ගුණරත්න මහතා අලුතින්ම සොයාගෙන ඇති දෙයට අනුව, දේශපාලනය කිරීමට නම් ඉතාමත්ම හදිසි අවශ්‍යතාවය වන්නේ, හේගල් කියවීමයි. 



මෙය, එය තුලම ගත් විට, ගැටළුවක් නොවේ. අපි දේශපාලනය කිරීමට කල යුත්තේ මොනවාද කියා ඕනෑම කෙනෙකුට ඕනෑම දෙයක් පැවසීමට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතියක් තිබේ. නමුත් මෙයින් සිදු වන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳව යමක් පැවසීමට අපට සිදු වන්නේ, ලංකාවේ බුද්ධිමය සංස්කෘතිය තුල පුනරුදයක් ඇති කිරීම දේශපාලනික ලෙස අපට වැදගත් වන නිසාත්, එවැනි පුනර්ජීවනයක් සඳහා දර්ශනයේ ඉතිහාසයේ එන මග හැරිය නොහැකි කඩ ඉමක් වන හේගල් පිළිබඳව ගැඹුරු සාකච්ජාවක් ඇති කිරීම සැබවින්ම අවශ්‍ය වන්නා නිසාත් ය.



මේ අනුව, පළමුවෙන්ම හේගල් පිලිබඳ යම් අවබෝධයක් ලැබීමට අවශ්‍ය අවම කොන්දේසි මොනවාද යන්න පැවසිය යුතු වෙයි. හේගල් වේවා වෙනත් දාර්ශනිකයෙක් වේවා වටහා ගැනීමට යම් පූර්ව කොන්දේසී ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වේ. මෙම කොන්දේසි සපුරා තිබෙන ප්‍රමාණය අනුව කෙනෙක්ට එම කියවීම කිරීම පහසු වෙයි. නිදර්ශනයක් ලෙස, කෙනෙක්ට ජර්මන් භාෂාව කියවීමේ හැකියාව, නැතිනම් ප්‍රංශය, ඉතාලිය, එංගලන්තය වැනි දියුණු හේගලියානු පරිසරයක ඉගෙනීමට හැකි වීම අපට පෙන්වා දිය හැකි ය. මේවා මෙවැනි අවබෝධයක් ලැබීම සඳහා මහෝපකාරී විය හැකි උවත් මෙය ප්‍රායෝගිකව කල හැකි දෙතුන් දෙනෙකු හෝ ලංකාවේ ඉන්නවාය කියා සිතීම අපහසු ය. එම නිසා අප මෙතනදී සලකා බලන්නේ, උවමනාව හා කැප වීම තිබෙනවානම්, ලංකාවේදී ඉටු කරගත හැකි, නමුත් හේගල් පිළිබඳව විශ්වසනීය අවබෝධයක් ලැබීමට අවශ්‍ය වන්නා වූ අවම කොන්දේසීන් ය. 



1. හේගල් ගේ ප්‍රධාන කෘතීන් එකක්වත් සිංහලට පරිවර්තනය් වී නොමැති අතර, ඒ සියල්ලම වගේ ඉංග්‍රීසි භාෂාවට පරිවර්තනය වී තිබේ. අනික් අතට ඉංග්‍රීසි භාෂාව ඉගෙනීමට අවශ්‍ය පසුබිම ලංකාවේ බොහෝ දෙනෙක්ට ඇති අතර එම නිසා සියල්ලටම ප්‍රථමයෙන් කල යුත්තේ, ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් හේගල් කියවිය හැකි මට්ටමට එම හැකියාව වර්ධනය කර ගැනීමය්. 



2. බොහෝ දෙනෙක් සම්ප්‍රදායික ලෙස පළමුවෙන් කියවන්නේ, හේගල් ගේ Phenomenology of Spirit කෘතියයි (අප ද මූලික වශයෙන් හදාරා ඇති හේගල් ගේ ප්‍රධාන කෘතිය මෙයයි). එම නිසා මෙම කෘතිය පිළිබඳව විශාල ද්විතීක සාහිත්‍යයක් තිබේ. මෙම කරුණු සියල්ලම උඩ, මෙම පොතෙහි පිටපතක් ලබා ගත යුතු වෙයි (මෙය අන්තර්ජාලයෙන් නොමිලේ ලබා ගත හැක). 



3. මේ පිළිබඳව ඇති ඇති විශාල ද්විතීක සාහිත්‍යය කෘති අතරින් අවම වශයෙන් දෙකක්වත් කියවිය යුතුය කියා අප යෝජනා කරමු. අපගේ පාර්ශවීය තෝරා ගැනීම් අනුව කියන්නේ නම්, ජොන් ඉපොලීත් ගේ (මේ නම සමහරුන් වැරදියට 'හිපොලය්ට්' කියා උච්චාරණය කරයි) Genesis and Structure of Hegel’s Phenomenology of Spirit සහ ටෙරී පින්කාඩ් ගේ Hegel's Phenomenology: The Sociality of Reason මේ සඳහා අපට මහත් පිටිවහලක් විය (මේවාද නොමිලයේ, අන්තර්ජාලයෙන් ලබා ගත හැකි වෙයි). 



4. දැන් ඔබට ඇත්තේ, පත්තර වලට ලිපි ලිවීම, වෙබ් අඩවි වල කොමෙන්ටු දැමීම, ෆේස්බුක් එකේ ජායාරූප අප්ලෝඩ් කිරීම, පෙම්වතිය සමග රණ්ඩු වීම, මිතුරන් සමග ගංජා ගැසීම, ආදී මෙකී නොකී කාරනා සියල්ල අමතක කර, අවම තරමින් වසරක කාලයක් පමණ වැය කර, මේසයක් මත මෙම පොත් ටික තබාගෙන, සටහන් තබමින්, තමන්ගේම උදාහරණ සපයමින්, මෙය කියවීමය. 



අප දන්නා පරිදි හේගල් වැනි අවබෝධ කර ගැනීමට දුෂ්කර දාර්ශනිකයකු පිළිබඳව හැදෑරීමට අවශ්‍ය ඕනෑම කෙනෙකුට මේ සඳහා ඇති අවම කොන්දේසීන් වන්නේ මේවායි. නමුත් ගුණරත්න මහතාගේ හේගල් පිලිබඳ සම්මන්ත්‍රණ මාලාව මගින් යෝජනා කරන්නේ මෙවැන්නක් නොවේ. ඒ වෙනුවට එහිදී කෙරෙන්නේ ඔවුන් විසින් රචනා කරන ලද පිටු කිහිපයක නෝට් එකක් මත පදනම්ව හේගල් පිළිබඳව කෙරෙනා කතා බහකි. පෙරද ලියු පරිදි, මෙය එය තුලම ගත් විට ගැටළුවක් නොවුනද, මෙමගින් හේගල් පිළිබඳව විශ්වසනීය අවබෝධයක් ලබා ගැනීමේ අහලකටවත් යා නොහැකි ය. මෙහිදී සිදුවන්නේ හේගලියානු වාග්මාලාවේ, තනුක කරන ලද අදහස් ටිකක් සිංහලෙන් ලියනා සම්ප්‍රදායක් ඇති වීමය. හරියට, කලකට ඉහතදී, ලැකෙනියානු මනොවිශ්ලේෂණයේ තනුක කරන ලද අදහස්, ඒ පිළිබඳව හසරක් නොදත් පිරිසක් විසින්, 'යථ', 'ප්‍රමෝදය', 'සංකේත පිළිවෙල' ආදී ලෙස අර්ථ විරහිත ලෙස තැන් තැන් වල ලියමින් කියමින් ගිය පරිදිම ය. 



මෙමගින් මෙරට හේගල් අධ්‍යයන සම්ප්‍රදායක් ඇති වන්නේයැයි කෙනෙක් සිතන්නේනම් එය බලවත් මුලාවකි. නමුත් මෙමගින් ගුණරත්න මහතාට නම් මහත් සේවයක් වෙයි. ඔහුට අවශ්‍ය වන්නේ, ඔහුගේ දේශපාලන විශ්ලේෂණය මේ මොහොතේ වාමාංශික දේශපාලනයේ වඩාත්ම ගැඹුරු සහ නිවැරදි විශ්ලේෂණය කරවීමයි. මේ සඳහා ඔහු හේගලියානු වදන් මාලාවකින් එම විග්‍රහයන් සරසනු ඇති අතර, එවිට ඒවාට යම් කිසි විදියකට කියවීමේ පිරිසක් ලෙස මෙම සම්මන්ත්‍රණයට පැමිණි පිරිස යොදා ගත හැකි වේ. අනෙක් අතට, එවිට එම 'විශ්ලේෂණ' වලට පිළිතුරු දීමට පුවත් පත් වල දේශපාලනය ගැන ටොන් ගණන් ලිපි ලියන අනෙකුත් 'විචාරකයන්ට' නොහැකි වනු ඇත. මන්ද, අතිශයින් දුප්පත් ඔවුන්ගේ සංකල්පීය ලෝකය තුල හේගලියානු ශබ්දකෝෂයේ ගාම්භීරත්වය සමග තරඟ කල නොහැකි හෙයිනි. මේ සම්බන්ධයෙන් අපට කිසිම ගැටළුවක් නොවේ. මෙම 'විචාරකයන්' රැක ගැනීමට අපට කිසිඳු උවමනාවක් නොමැති වෙයි.




අනෙක් අතට අප හේගල් අධ්‍යනය කරන අවකාශයට මෙමගින් හානියක් වන්නේද නොවේ. හේගල් හෝ වෙනත් ඕනෑම දාර්ශනිකයෙක් අප හදාරන්නේ මෙවැනි ජනප්‍රිය වැඩ සඳහා නොව, පොදු යහපතක් ලෙස අධ්‍යාපනයේ උරුමය, නව ලිබරල්වාදී ආක්‍රමණය හමුවේ රැක ගැනීම වෙනුවෙනි. මෙය සරල ලෙස කිසියම් දාර්ශනිකයකුගේ වචන කීපයක් තොල ගා ගෙන කල හැක්කක් නොව, ඊට වඩා බොහෝ දුෂ්කර, කල් ගත වෙන සහ ජනප්‍රිය නොවන කටයුත්තකි.   එම නිසාම අප සමග හේගල් හදාරන්නට පැමිණිය යුත්තේ ම, ගුණරත්න මහතාම මෑතකදී කියා තිබු පරිදි, 'නිර්මාල්' කතා කරලා ඉවරවෙනකන් නිදාගෙන පසුව දීප්ති ගේ කතාව ආතල් නිසා එය අසන්නට අවදි වන අය නොවිය යුතුය. ආතල් සොයනා අයට හේගල් කියවීමට වඩා පහසුවෙන් එය ඉටු කර ගැනීමට බොහෝ මාර්ගයන් තිබේ. මෙම සම්මන්ත්‍රණ මාලාව අවසානයේදී 'ලුබියානා පාසල' ලෙස ඔවුන් විසින් නම් කරනා ආයතනයකින් (?) එහි ප්‍රධාන ප්‍රකාශකයන් ලංකාවට ගෙන්වන බව පවසා තිබෙන ප්‍රකාශය සම්බන්දයෙන්නම් අපට මේ අනුව කියන්නට යමක් තිබේ. මින් ඔවුන් අදහස් කරන්නේ 'දර්ශනයේ ස්ලෝවේනියානු ගුරුකුලය' ලෙස බදියු නම් කරන Ljubljana School of Psychoanalysis යන්නයැයි කියා අපට සිතේ. අප මෙම ප්‍රකාශය ඔවුනට අභියෝගයක් ලෙසම කරමු. ඔව්, හැකිනම් ස්ලෝවේනියානු ගුරුකුලයේ ප්‍රධාන ප්‍රකාශකයින් වන ස්ලවෝයි ජිජැක්, ඇලෙන්කා සුපාන්ශිෂ්, ම්ලාඩන් ඩොලාර් නැතිනම්, ඔවුන්ගේ සතුරු පාර්ශවය (අපි වගේම ඔවුන්ද අභ්‍යන්තරික බෙදී වෙන්වීම් වලින් සහ විරසක වීම් වලින් සලකුණු වූ ගුරුකුලයකි - මෙය ඕනෑම සැබෑ ගුරුකුලකයකට පොදු ධර්මතාවයකි) නියෝජනය කරන රාඩෝ රිහා, යෙලිකා සුමිෂ් වැනි කෙනෙක් මෙරටට ගෙන්වන්න! එම 'ප්‍රකාශකයන්' සමග සංවාද කරන්නට ඔවුන් හදන්නේ මෙම 'එක දාර්ශනිකයකු, එක දිනයකින්!' බැගින් ඉගැන්වෙන ඔවුන්ගේ මෙම සම්මන්ත්‍රණ මාලාවේ සහභාගී වන්නන්නන් සමගනම්, සිදු විය හැකි එකම දෙය වන්නේ ඔවුන් ලංකාව දෙසවත් නැවත නොබැලීමට සපථකරමින් පිටව යාම පමණි. ඔවුන් ඉදිරියේ ගුණරත්න මහතාගේ සහ පුෂ්පකුමාර මහතාගේ හේගල් කියවීම් ඉදිරිපත් කරන්න! ඔවුන් ඉදිරියේ ගුණරත්න මහතාට තමා අමු අමුවේ ජිජැක් ගෙන් හොරකම් කරන ලද අදහස්, උදාහරණ, විහිලු ආදිය කීමට නොහැකි අතර, ඒ වෙනුවට කල යුත්තේ සිය අව්‍යාජ කියවීම් ඉදිරිපත් කිරීමයි. අන්න ඒ විට ලංකාවේ හේගල් හදාරන්නේ කොහොමද, කුමකටද, කාත් සමගද කියා තීරණය කිරීමට අපට හැකි වනු ඇත. අප එතෙක් බලා සිටිමු. 

Tuesday, April 10, 2012

2004 දෙසැම්බර් දෙස ආපසු හැරී බැලීම

 2004 දෙසැම්බර් 26 වැනි දින ඇති වූ X කණ්ඩායමේ බෙදී වෙන්වීම පිළිබඳව අතිශයින් ගැටළු කාරී විස්තරයක් දීප්ති කුමාර ගුණරත්න විසින් මෙහෙයවන සංවිධානයේ නිල වෙබ් අඩවිය තුල  "ෆීනික්ස් කුරුල්ලාගේ දේශපාලනය" යන නමින් ඵල වී තිබේ. පහතින් දැක්වෙන්නේ ඒ පිළිබඳව වන විශ්ලේෂණයකි.

එදින සිදු වූ සිදුවීම් පෙළ පිළිබඳව මේ වන විටත් බොහෝ දේ ලියවී ඇති හෙයින් ඒ පිළිබඳව වැඩි දුරටත් ලිවීම අනවශ්‍ය වේ කියා සිතමි. මේ පිළිබඳව තොරතුරු දන ගැනීමට අවශ්‍ය අයෙක් වේ නම් 2005 වසරේ පල වූ අවසන් London  සඟරා කීපය කියවන මෙන් ඉල්ලමි. නමුත් මෙතනදී සලකා බලන ලිපියේ ආරම්භයම අතිශය පටු පාර්ශව දෙකකට එම මොහොත තුල ඇති වී තිබූ දේශපාලන අර්බුදය ඌණනය කරයි. එතනදී ඇති වූයේ දීප්ති පාර්ශවය සහ 'අමාරිස්' පාර්ශවය අතර පිල් බෙදීමක් නොවේ. 

පළමුවෙන් මේ ලිපියේ ඇති 'අමාරිස්', 'හැලපයා', 'කුකුලා', 'පැණියා' ආදී යෙදුම් සම්බන්දයෙන් යමක් කිව යුතුය. බොහෝ දෙනෙක් අප  සමග එකඟ නොවූවද, අප  සිතන්නේ මෙය ගැටළුවක් නොවන බවයි. බදියු පවසනා පරිදිම, සැබෑ සතුරන් පැවතීම දේශපාලනයේ ලක්ෂණයකි. සතුරන් පවතිනවානම් ඔවුනට අපහාස කිරීම ගැටළුවක් නොවේ. මේ අනුව නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි සහෝදරයාට 'අමාරිස්', 'අමාරිසා' නැතිනම් 'අමාරිස් අය්යා' ලෙස අපහාස කිරීම සම්බන්දයෙන් අපට සදාචාරාත්මක දුක් ගැනවිල්ලක් නොමැත. කියන්නට ඇත්තේ මෙය දෙපැත්තටම පොදු බවත් ඔවුනගේ අතිශය දුප්පත් දාර්ශනික මනස්ගාත වලට අපගෙන්ද කිසිදු සහනයක් නොලැබෙන බවත් ය.   

කෙසේ උවත් 2004 සිදු වූයේ නිර්මාල් සහ දීප්ති අතර පිල් බෙදීමක් නොව, 'සාමුහිකව හැදෑරීම' නම් අලුත් සම්ප්‍රදායක් ලංකාවේ දේශපාලනයට එකතු කිරීම ලෙස ඇරඹි X ව්‍යාපෘතිය, යම් යම් න්‍යායික සංකල්ප ඉතා පටු විදියට යොදා ගන්නා, එක පුද්ගලයෙකුගේ අධිකාරිවාදී ව්‍යාපෘතියක් බවට පරිවර්තනය වීම පිළිබඳව නැගුනු සාමුහික විරෝධයකි. මෙම විරෝධය නිර්මාල් යටතේ සංවිධානය වීමක් ලෙස දක්වීමම දීප්ති ගේ දේශපාලන දැක්ම පිලිබඳ අදහසක් අපට ලබා දෙයි. ඔහුට අනුව සාමුහික ක්‍රියා මාර්ගයන් කියා දෙයක් නොමැති අතර ඇත්තේ එක් පුද්ගලයෙක් පසු පස අනෙක් අය සංවිධානය වීමයි. 2005 කාලයේ දීප්ති පැවසු උක්ත සාමූහික විරෝධය 'බණ්ඩා' විසින් කරකවන ලද ගේමක් ය යන්නද, මෙයට සමාන වේ. අපගේ සාකච්චාවට බඳුන් වන ලිපියේ දෙවෙනි ජේදයේ එන වැකියකින් මෙම අදහස අපට පැහැදිලි කර ගත හැකිය. එහි මෙසේ දැක්වේ: "එහෙත් දීප්ති කීවේ අප නොබියව මහ සමුළුවක් ඉදිරියේ දී මේ ප්‍රශ්ණය සාකච්ජා කළ යුතු බවත් දැනට සංවිධානයේ සිටින අය ආවේ මාත් එක්ක දේශපාලනය කිරීමට මිසක අමාරිස් සමග දේශපාලනය කිරීමට නොවන බවත් ය".  X කණ්ඩායමේ ඇති වූ අර්බුදය කුමක්ද යන්න කෙටියෙන් පවසන්නයය්නයැයි කෙනෙක් අපගෙන් ඉල්ලා සිටියහොත් මේ සඳහා අපට ඉදිරිපත් කල හැකි ශක්තිමත්ම සාක්ෂිය වන්නේ මෙම වැකියයි. මෙය දේශපාලනය පිළිබඳව අතිශයින් වැරදි අදහසක් මත පිහිටා තිබේ. එයට අනුව කෙනෙක් දේශපාලනය කරන්නට පැමිණෙන්නේ වෙනත් පුද්ගලයෙකු සමග දේශපාලනය කිරීමට ය. මෙහි ගැටලුව වන්නේ පළමු පුද්ගලයා දේශපාලනය කිරීමට පැමිණි ආකාරය මෙයින් හෙළි නොවීමයි. අපි මෙය තරමක් වටහා ගන්නට උතසාහ කරමු. ඉහත අදහසේ තර්කය දික් කල විට අපිට එවක  X කණ්ඩායමේ සාමාජිකයන් කුලක දෙකකට අයත් වන බව සිතා ගත හැකිය. එක් අතකින් සිටින්නේ දීප්ති හෝ නිර්මාල් සමග දේශපාලනය කරන්නට පැමිණි පිරිසය. අනෙක් අතින් දීප්ති සහ නිර්මාල් සිටී. දැන් මේ දෙදෙනා දේශපාලනය කරන්න පැමිණියේ කා සමගද? මෙය හරියටම සමාන වන්නේ ක්‍රිස්තියානී දේවධර්මයේ එන දෙවියන්ගේ පැවැත්ම සඳහා වන ජනප්‍රිය තර්කයක් වන "විශ්වවේදී තර්කයට ය" (Cosmological Argument). එයට අනුව, මෙම විශ්වයේ කෙදිනක හෝ ආරම්බයක් තිබිය යුතු අතර එම නිසා එය ආරම්භ වීමට හේතුවක් ද තිබිය යුතුය. නමුත් විශ්වය ඇරඹීමට පෙර එයට හේතුව ලෙස පැවතිය හැකි දෙයක් පැවතිය නොහැක, මන්ද දේවල් පවතින්නේ විශ්වය තුලය. මේ අනුව විශ්වයේ ආරම්භක හේතුව විය හැක්කේ සර්ව බලධාරී දෙවියන් වහන්සේ වෙයි. මෙයට පිළිතුරු දෙමින් ජනප්‍රිය ලෙස රසල් ඇසූ ප්‍රශ්නය මෙයයි: සෑම දෙයකටම ආරම්භක හේතුවක් තිබීම අනිවාර්ය නම් දෙවියන් වහන්සේටත් ආරම්භක හේතුවක් තිබිය යුතුය.  එවිට දෙවියන් වහන්සේ ගේ ආරම්භක හේතුව කුමක්ද? 

මිනිසුන් සැබවින්ම දේශපාලනය කරන්නට එන්නේ, අදහස් නැතිනම් සිදුවීම් වලිනි. මෙහිදී අපට බදියු දේශපාලනය සඳහා ලබා දෙන අලංකාර නිර්වචනය සලකා බැලිය හැක. බදියුට අනුව දේශපාලනය යනු "පවත්නා අධිපති සමාජ සම්බන්ධතා තුලින් මර්ධනය කර ඇති නව්‍ය වියහැකිභාවයක (possibility) ප්‍රතිවිපාකයන්, යථාර්ථය තුළ ගොඩ නැගීමේ අරමුණින්, කිසියම් මූලධර්ම කීපයක් අනුසාරයෙන් සිදු කරනා සංවිධිත සාමූහික ක්‍රියාකාරකම් එකතුවකි" (බලන්න, අප විසින් පරිවර්තනය කල බදියු ගේ "සාකෝසි යනු කුමක්ද?" කෘතිය - 24 පිට).මෙහිදී කිසියම් දේශපාලන අනුක්‍රමනයක ආරම්භයේ සිටින්නේ සර්වබලධාරී දෙවි කෙනෙක් නොව, 'සිදුවීමක්' වන අතර එවැනි දේශපාලනයක මූලික ක්‍රියාකාරිත්වය වන්නේ මෙම සිදුවීම විසින් ආරම්භ කල අලුත් විභවය යතාර්ථයක් කිරීමට කරනා සාමූහික අරගලයයි. ඒ අනුව අප විසින් සාකච්ජාවට ගන්නා ලිපිය තුළ ආරම්භයේදීම දීප්ති කුමාර ගුණරත්නගේ 'දේශපාලනයේ' ඇති ගැටලුව හොඳින් පැහැදිලි වෙයි. 

කෙසේ උවත් දීප්ති මෙහිදී අවංක පිලිගැනීමක් කරයි. එනම් 2004 දෙසැම්බර් මස ඔහුට එල්ල වූ චෝදනාව එවකට සංවිධානයේ බහුතරයක් දෙනා පිලි ගත් බවය. ඔහුගේ ගැටළුකාරී භාෂාවෙන්ම මෙය උපුටන්නේනම් එය මෙසේය: "දීප්තිගේ තීරණය මත මහ සමුළුව ඉදිරියේ දී ඡන්දය විමසූ මොහොතේ දීප්තිගේ පාර්ශවය වැඩි ඡන්දයෙන් පරාජයට පත්විය". මෙය වැදගත් සාක්ෂියකි. එකල ඔවුන් පැවසූයේ සංවිධානයේ බහුතරය සිටියේ ඔවුන් සමග බවයි. වසර අටක් පමණ ප්‍රමාද වී හෝ, එදා ඔහුට ගෙන ආ විවේචනය X කණ්ඩායමේ බහුතරයගේ අනුමැතියෙන් ජයග්‍රහණය වූ බව ඔහුම පිලිගැනීමෙන් එම විවේචන වල වලංගු භාවය තවදුරටත් තහවුරු වෙයි. 

මීළඟට ඇති අපූරු වාක්‍ය දෙකක් ගැනද අවධානය යොමු කිරීම වැදගත් වෙය්. ඔවුන් මෙසේ ලියයි: "සබුද්ධිකත්වයට කිසිදු ඉඩක් නොතබා හේතුව අනාථ කරමින් අරාජිකත්වය රජ විය. දහවල වෙනුවට අඳුර ලගා විය. ධනවාදයට වඩා උසස් සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට එකතු වූ පිරිසක් බඩුවක් ගසන විට ඉටි පන්දමක් අල්ලන පිරිසක් බවට පත්වන අයුරු ශෝකය මුසුව අප බලාගෙන සිටියෙමු". මෙය එක් අතකින් කිසි තාර්කික ප්‍රකාශයක් නොව හුදු අලංකාරිකයකි. මෙලෙස 'බඩුවක් ගසන විට ඉටි පන්දමක්' අල්ලාගෙන සිටියේ කවුද යන්න පැහැදිලිව කියන්නේනම් මේ ගැන වැඩිමනක් ලිවිය හැක. සදාචාරවාදීන් නොවන අප හට මිනිසුන් ගේ ලිංගික සම්බන්දකම් පිළිබඳව ප්‍රශ්නයක් නොමැති අතර, මෙවැනි කතා වලින් අප බය වන්නේද නොමැත. පුද්ගලයන්ගේ ලිංගික ජීවිතය ගැන තුට්ටු දෙකේ 'මනෝවිශ්ලේෂනාත්මක' මඩ ගැසීම් වලින් ඔවුනට බොහෝ දෙනෙකු බය කල හැකි උවත්, සිදුවීමේ සහ අභිමුකවීමේ භෞතිකවාදීන් වන අපව බය කල හැකියැයි සිතන්නේනම් එය බලවත් මුලාවකි. අපිට අනුව, 2005 පසුව විශාල පිරිසක් දේශපාලනය හැර යාම ඉතාම සබුද්ධික ලෙස වටහා ගත හැකි ය. තමන් විශාල ලෙස බලාපොරොත්තු තබා සිටි දේශපාලන ව්‍යාපෘතියක් මෙලෙස ප්‍රශ්න කල විට එයට සම්බන්ධ වී සිටි පුද්ගලයන් තුළ දිශානතිහරණයක් ඇති වීම තාර්කික වෙයි. එහිදී සිත් රිදීම්, කල කිරීම්, ඇති වීමත්, පාරිභෝජනවාදී සමාජ යථාර්ථයෙන් ඉදිරිපත් වන පෙළඹවීමත් අනිවාර්යතාවයන් වෙය්. අනෙක් අතට, X කණ්ඩායමේ ආරම්භක මොහොතේදී ප්‍රකාශ වූ 'සාමූහිකව හැදෑරීම' සහ එහි පසුකාලීන ව්‍යාප්තිය අතර තිබුනේ අනිවාර්ය ආතතියකි. මෙවන් ව්‍යාපෘතියක් සඳහා එවැනි අති විශාල පිරිස් බලයක් අවශ්‍ය නොවේ. එවැනි පිරිස් බලයක් සැබවින්ම එවන් ව්‍යාපෘතියකට බාධාවකි. ඒ අනුව, සැබවින්ම සිදු වූයේ 'දහවල වෙනුවට අඳුර ලඟා වීම' නොව අඳුරේ සිටි අපට මහා දවල් ඉර පෑව්වා සේ සත්‍යය අවබෝධ වීමය.

මීළඟට ඔවුන් කියන්නේ අප විසින් "දේශපාලනයේ නිෂ්ඨාව ආදරය සහ හැඟීම් යයි" ප්‍රකාශ කල බවය. මෙයද ඉහත වර්ගයේම පුදුමාකාර ප්‍රකාශයකි. එකල ලියවුනු සියලුම දේවල් අප කියවා නොමැති විය හැකි අතර, ඒ කියවූ දේද අපට දැන් මුළුමනින් මතකයට නොනැගේ. නමුත් දේශපාලනයේ 'නිෂ්ඨාව' ආදරය කියා කවුරුන් විසින් හෝ ප්‍රකාශ වූ බව අපට මතකයට එන්නේ නැත. ආදරය පිලිබඳ ලිපි ඵල වූ නමුත් එය දේශපාලනයේ නිෂ්ඨාව කියා අප විසින් කිසි දා කියා නොමැත. මෙවැනි ලිවීම් තමන් වටා සිටින ගිරා පැටවුන් අමන්දානන්දයට පත් කරන අලංකාරෝක්ති විනා, දේශපාලන තර්ක නොවෙයි.

මෙවැනි අතාර්කික වචන සෙල්ලම් මෙම ලිපිය පුරාම දැක ගත හැක. ඔවුන් විසින්ම ආරම්භයේදී පිළිගත් පරිදි එවකට සංවිධානයේ බහුතරය දීප්ති ට ගෙන ආ විවේචන වලට එකඟ වූවානම්. සංවිධානය විසින් ඵල කල "London" සඟරාවත්, සංවිධානය සතු අනෙකුත් දෙපලත් බහුතර පාර්ශවයට හිමි වීම 'පැහැර ගැනීමක්' වන්නේ නොමැත. අනෙක් අතට 2005 සංවිධානය කල මැයි දින රැලිය, එලෙස රැගෙන ගිය සංවිධානයේ දේපල ප්‍රදර්ශනය කිරීමක් නොවීය. එය සංවිධානය කර තිබුනේ සංස්කෘතික ප්‍රසංගයක් ලෙසය. එහිදී කෙටි අදහස් දැක්වීම්, සංගීතමය ඉදිරිපත් වීම් ආදිය තිබු අතර එමනිසා එයට සහභාගී වීම 'හිරිකිතයක්' වන්නේ කෙසේදැයි කියා පැහැදිලි නැත. එම නිසා එයට 'සිවිල් සමාජයේ වැදගත් යැයි සම්මත පුද්ගලයන්' ලෙස ඔවුන් විසින් නම් කරන පිරිස් පැමිණීම ගැටළුවක් විය හැක්කේ ඔවුන් දීප්ති ව විවේචනය කල පිරිස විසින් සංවිධානය කල සංස්කෘතික ප්‍රසංගයකට සහභාගී වීම පමණි. එම උළෙල අසාර්ථක එකක් යැයි කීම එකකි, නමුත් එයට සහභාගී විය හැක්කේ හිරිකිතයක් නැති නොවැදගත් මිනිසුන්ට පමනමයි යනුවෙන් කීම වෙනස් එකකි. දෙවැන්නෙන් කියා සිටින්නේ, "දීප්ති ව විවේචනය කරන කෙනෙක් සමග තව පුද්ගලයෙක් ඇසුරු කරන්නේනම් එවන්නා නොවැදගත් පුද්ගලයෙක්" බවයි. දීප්ති වෙත 2004 දෙසැම්බර් මසදී එල්ල කල චෝදනාව වන්නේද මෙයයි. ඔහුගේ මතයට විරුද්ද වීම කියන එක ඔහුට වටහා ගත හැකි එකම මාර්ගය වන්නේ 'සතුරා' යන්නය. ඒ අනුව ඔහුගේ 'මිතුරන්' වන්නේ ඔහු කියන දේට හිස සලා එකඟ වී සිටිනා කෙනෙක් පමණි. නමුත් මෙය මිත්‍රත්වය නොව තමන් කියන දේම පුනරුච්චාරණය කරනා ගිරවුන් පිරිසකි යන්න ඔහුට වැටහෙන්නේ නැත.

අවසාන වශයෙන්, මෙහි තිබෙනා තව එක් කරුණක් ගැන සඳහන් කරමි. මැයි දිනය දා පැවැත්වූ රැලියට 40 ක් පමණ පිරිසක් සහභාගී වූ බව  මෙම ලිපියේ සඳහන් කරන්නේ උපහාසාත්මකවය. දේශපාලනයක සත්‍යය-අසත්‍යය බව රඳා පවත්නේ එයට සමාජයක බහුතරයේ එකඟතාවය ලැබීම මත නොවෙයි. බොහෝ විට සිදු වන්නේ මෙහි ප්‍රතිපක්ෂයය. අප මේ පසු කරමින් සිටින මොහොත තුළ මෙම අවබෝධය නොමැති ඕනෑම ව්‍යාපෘතියක් ඉකමනින් අසාර්ථක වීම අනිවාර්යතාවයකි. අප සහ දීප්තිලාගේ කණ්ඩායම අතර ඇති ප්‍රධානම වෙනස වන්නේ මෙයයි. ඔවුන් විසින් යෝජිත ලෙනින්වාදී දේශපාලනය මේ මොහොතේදී ප්‍රායෝගිකකරණය කල හැකි නොවෙයි. අප මෙය සටහන් කලේ, මේ පිළිබඳව චුයින්ගම් එකක් වගේ දිග ඇදෙන විවාදයක් කිරීමට නොව, අනාගතයේදී නිවැරදි භාවය තීරණය කල හැකි විනිශ්චයක් වෙනුවෙනි. මෙය නිවැරදිද, නැතිද යන්න තීරණය කල හැක්කේ සංවාදයකින් නොව, අප එකිනකාගේ දේශපාලනයේ ප්‍රතිඵල අනුව ය. ගනඳුරු මැදියමේදී අප ඉදිරියේ ඇත්තේ අරුණළු නොව නපුරු සිහිනයක් බව අවිවාදිතය, එහෙත් නපුරු සිහිනයක් යනුද සිහිනයේම ප්‍රවර්ගයකි.  





සමන් පුෂ්පකුමාර මහත්මයාට අභියෝගයක්!

   

පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ කථිකාචාර්යවරයෙක් වන සමන් පුෂ්පකුමාර මහතා , මෑතකදී පැවැත්වූ ප්‍රසිද්ධ රැස්වීමකදී, අප විසින් කල පරිවර්තනයක් විවේචනය කර ඇත.





පළමුවෙන් -


මෙය අපේ පැත්තෙන් අනවශ්‍යය ගැටලුවකි. සමන් පුෂ්පකුමාර මහත්මයා වැනි දුප්පත් බුද්ධිමතුන් සමග රණ්ඩු වීම අප මේ මොහොතේදී අපේක්ෂා නොකළ දෙයකි. නමුත් අප විසින් පරිවර්තනය කරන ලද ඇලේන් බදියු ගේ "සාකෝසි යනු කුමක්ද?" යන කෘතියට ඔහු ප්‍රසිද්දියේ අපහාස කර ඇති බැවින්, දැන් එයට පිළිතුරු ගොනු කිරීම අපගේ සමාජ වගකීමකි.



මූලික විවේචනය - 


ඇලේන් බදියු පිළිබඳව කිසිදු පාඨමාලාවක උගන්වන්නේ නැත. ඔහු පිළිබඳව සංවාදයක් හෝ නොමැත. අනෙක් අතට ඔහුට පෙර සිටි සම්හාව්‍ය දාර්ශනිකයන් හෝ මාක්ස්/එංගල්ස් හෝ පරිවර්තනය කිරීම පළමුවෙන් කලයුතු වෙයි.



නිගමනය :- ඒ අනුව මෙම පොත කියවීමට අදාළ සන්දර්භයක්, එනයින් පාඨක පිරිසක් ලංකාවේ නොමැත. එම නිසා, මෙම පොත පරිවර්තනය කර ඇත්තේ සමන් පුෂ්පකුමාර මහතාගේ කණ්ඩායම ඉලක්ක කරගෙන ය.



නිශ්චිත විවේචන දෙක -


1. අප බදියුගේ "state of the situation" යන සංකල්පය "රාජ්‍යය කල්පිත අවස්ථාව" ලෙස පරිවර්තනය කිරීම, ඔහුට අනුව, සම්පූර්ණයෙන් වැරදි වෙයි.


2. අප "ontology" නැතහොත් සද්භාවවේදයට දී ඇති සරල පැහැදිලි කිරීමද, ඔහුට අනුව, මුළුමනින්ම වැරදි වෙයි. මෙය කොතරම් වැරදි ද කියන්නේනම්, එම මහත්මයාට අනුව මේක සම කල හැක්කේ, ඔවුන් බොහෝ සේ මහන්සි වී කපාගෙන ආ 'සද්භාවවේදය' නම් මාර්ගය මැද්දේ මල පහ කිරීමට යි. 



මූලික විවේචනය තුල ඇති ගැටලුව -


පරිවර්තනය කල යුත්තේ, ලංකාවේ පාඨමාලා වල උගන්වන චින්තකයන් ද? අවම වශයෙන් අප කණ්ඩායමේ අදහස වන්නේ, මේ මොහොතේ ඉක්මන් අවශ්‍යතාවය වන්නේ ලංකාවේ පාඨමාලා වල උගන්වන්නේ නැති චින්තකයන් පරිවර්තනය කිරීම බවයි. ලංකාවේ උසස් අධ්‍යාපන පාඨමාලාවල් බොහොමයක් පවතින්නේ සමකාලීන සංකල්පීය සංවාදයන්ගෙන් බොහෝ ඔබ්බෙනි. මේ අර්ථයෙන් ලංකාවේ විශ්ව විද්‍යාල තිබෙන්නේ වසර විස්සක් පමණ පසු පසිනි. අදටත් ලංකාවේ 'අලුත් දැනුම', ලෙස බොහෝ දෙනා හඳුනා ගන්නා යෙදුම් වන්නේ 'පශ්චාත් නූතනවාදය', ඩෙරීඩා, ෆූකෝ, කතිකාව, භාෂාමය හැරවුම, පශ්චාත් ව්‍යුහවාදය, ආදියයි. මෙය අතිශයින් වැරදි අදහසකි (මින් අදහස් වන්නේ, මෙම චින්තකයන් හෝ සම්ප්‍රදායන් හැදෑරීම අත් හැරිය යුතු බව නොව, ඒවා 'අලුත්' දැනුම ලෙස වටහා ගැනීම වැරදි බවයි). පසුගිය වසර විස්ස තුල දර්ශන විෂය මුළුමනින්ම වෙනස් වී තිබේ. තරමක් නාටකීය ලෙස අපිට පුළුවන් මෙය 'සමපේක්ෂී හැරවුම'(Speculative Turn) ලෙස නම් කරන්න. අපේ රටේ අවාසනාවට මේ සංවාදය ලංකාවට තවමත් පැමිණ නැත. අපගේ කියවීම් වලට අනුව, දර්ශනයේ මෙම නව පෙරළියේ කේන්ද්‍රීයම දාර්ශනිකයා වන්නේ ඇලේන් බදියු ය. ඒ අනුව ගත් විට මේ මොහොතේ බදියු පිළිබඳව සාකච්චාවක් ඇති කිරීම දැවෙන අවශ්‍යතාවයකි.  



එසේ වුවත් මෙය එම අරමුණින් කල පරිවර්තනයක් නොවෙයි. මෙම පොත කියවා බදියු ගේ දර්ශනය අවබෝධ කර ගැනීමට නොහැකි වෙයි. නමුත් මෙම පොත කියවා අප එම දාර්ශනික අවබෝධය ඇති කිරීමේ දේශපාලන වැදගත්කම කුමක්දැයි කියා වටහා ගත හැකි වෙයි. තරමක් සරල ලෙස පවසන්නේනම්, 'දර්ශනය' (මෙය ඇකඩමික් අර්ථයට ඌනනය නොකර, පුළුල් ලෙස ගත් විට) කියවීම මේ මොහොතේ දේශපාලනික ක්‍රියාවක් වන්නේ ඇයිද යන්න මෙම පොත තුල සූත්‍රගත කෙරී තිබේ. මේ අර්ථයෙන් ගත් කල, මෙම පොත අපගේ ඉදිරි මැදිහත් වීම් සන්දර්භගත කල හැකි මාලිමාවකි. 



පුෂ්පකුමාර මහත්මයාගේ පළමු තර්කය එතනින් අවසන් වේ. අප මෙම පොත ලියා ඇත්තේ ඔවුන් වෙනුවෙන් ය යන නිගමනය පදනම් වන්නේ, බදියු පිළිබඳව සංවාදයක් නොමැති වීම සහ ඔහුව පාඨමාලාවල් වල උගන්වන්නේ නැති වීම නිසා ඔහු ගේ පොත් පරිවර්තනය වීම ප්‍රයෝජනවත් නොවේය යන්න මතයි. මෙයට පරස්පරව, මෙම පොත පරිවර්තනය කිරීමේ අදහස වන්නේම, මෙවැනි සංවාදයක් ඇති කිරීම මේ මොහොතේ කොමියුනිස්ට් අරගලයට කෙතරම් වැදගත් වේද යන්න සාකච්චාවට ගැනීමයි. අනෙක් අතට ලංකාව වගේ දුප්පත් බුද්ධිමය සංස්කෘතියක් තියන රටක, පවතින සංවාදය අපගේ සීමාව කර ගැනීමට පුෂ්පකුමාර මහත්මයාට අවශ්‍ය උනත් අපට අවශ්‍ය නොවේ. එම නිසා බදියු ඇතුළු ලංකාවට නුහුරු සමකාලීන චින්තකයන් කව්රුන් හෝ විසින් ලංකාවේ සාකච්චාවට ගන්නවානම් එය අගය කල යුතු ප්‍රයත්නයක් ලෙස අප හඳුනා ගන්නෙමු.



නිශ්චිත විවේචන 1 සඳහා පිළිතුර -


State of the situation යන වචන, පුෂ්පකුමාර කියනා පරිදි යාන්ත්‍රික ලෙස 'පවතින අවස්ථාව' නැතිනම් 'පවතින තත්වය' ලෙස පරිවර්තනය කල හැකිව තිබිණි. නමුත් එවිට state යන ඉංග්‍රීසි වචනයේ ඇති ද්වී අරුත නැති වෙයි. එක් අතකින් එය 'තත්වය' යන්න හඟවන අතර අනික් අතින් එය 'රාජ්‍යය' යන්නද හඟවයි. බදියු මෙම යෙදුම තුලින් මේ අර්ථ දෙක සමගම ක්‍රීඩා කරයි. මෙතනදී අපට ස්ලෙවෝයි ජිජැක් උපුටා දැක්විය හැකිය (මෙම උපුටනයේ මූලික අර්ථය රඳා පවතින්නේම ‘state’ යන ඉංග්‍රීසි වචනය මත වන හෙයින් අප එය පරිවර්තනය නොකර ඉංග්‍රීසි බසින්ම උපුටමු): “Here Badiou is playing on the ambiguity of the term state: ‘state of things’ as well as State (in the political sense) – there is no ‘state of society’ without a ‘state’ in which the structure of society is re-presented/dedoubled.” (බලන්න, Zizek, S., “Ticklish Subject: Absent Centre of Political Ontology”, London, Verso, 2000, p 129) මෙය සිංහල යෙදුම තුලත් ඉතිරි කිරීමේ අදහසිනි අප 'රාජ්‍යය කල්පිත අවස්ථාව' යන යෙදුම ගොඩ නැගුවේ. (සමන් පුෂ්පකුමාර මහත්මයලා භාවිතා කරන භාෂාවෙන්ම කියන්නේනම් අපිට මෙය මෙසේද ලිවිය හැක: "අනේ බං සමනෝ, උඹයි අපියි දන්න ඉංගිරිසිය. උම්බෙයි උඹේ ලොක්කගෙයි ඉංගිරිස් අවබෝදය ගැන කලකට ඉහතදී එක්තරා බ්ලොග් අඩවියක ලස්සන කතාවක් තිබුනා අපිට මතකයි")





නිශ්චිත විවේචන 2 සඳහා ප්‍රතිචාරය -


Ontology යන්නට දී ඇති අර්ථ විවරණය, පුෂ්පකුමාර මහත්මයාට අනුව, මුළුමනින්ම වැරදිය. අපට අනුව පුෂ්පකුමාර මහත්මයා බදියු ගේ සද්භාවවේදය සම්බන්දයෙන් කිසිවක් දන්නේ නැත. මෙම එකිනෙක පරස්පර ආස්ථානයන් දෙකෙන් පැහැදිලි වන එක් දෙයක් තිබේ. එනම්, අප දෙගොල්ලන්ගෙන් එක් පාර්ශවයක් මුළුමනින්ම වැරදි විය යුතු බවයි. පුෂ්පකුමාර මහත්මයා නිවැරදිනම්, අප සද්භාවවේදය සම්බන්දයෙන් කිසිවක් දන්නේ නැත. අප නිවැරදිනම්, පුෂ්පකුමාර මහත්මයා දන්නා ඉටි ගෙඩියක් නොමැත වේ.



මෙම උභතෝකෝටිකය විසඳීම සඳහා අප බදියු ගේ දර්ශනය සම්බන්ධයෙන් ලොව සිටින ප්‍රධානම අධිකාරිය වන පීටර් හෝල්වර්ඩ් උපුටා දක්වමු:



බදියුගේ සද්භාවවේදයේ ආරම්භක ලක්ෂ්‍යයේ වන්නේ, පැවැත්ම එකක් නොව බහුගුණාකාරයක් ලෙස සිතන්නේනම්, එවිට ඒකීය බව නැතිනම් එකබව (oneness) ඇතිවිය හැක්කේ එකීයකරණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස යන්නය. එක නොපවතින අතර, ඒ වෙනුවට එක්තරා ආකාරයක 'නීතියක්' ලෙස එක මෙහෙයවේ (operates as a sort of ‘law’) සහ මේ ආකාරයෙන් මෙහෙයවීමට ලක්වන්නේ කුමක් උවත් එය, එය තුලම නො-එකක් (not-one) විය යුතු වේ. සද්භාවවේදය නිර්දේශ කරන්නේ අපට කිසියම් දෙයක් ඉදිරිපත් කල හැකි, එනම් එක් දෙයක් ලෙස වටහා ගැනීමට නැතිනම් ගණනය කිරීමට ඉඩ ලබා දෙන, මෙලෙස එකීයකරණය වීමට නැතිනම් ගණනය කිරීමට පෙර එකීයකරණය හෝ සුවිශේෂ (particular) නොවූ කිසියම් දෙයක්, වටහා ගැනීමේ ඉතාම පොදු නියාමයන්ය. එක්-දෙයක් (something) ලෙස මෙය සටහන් කිරීමම ඒ වනවිටත් ප්‍රයෝජනවත් වුවත් රැවටිලිකාරී වෙයි. (බලන්න, Hallward, P., “Think Again: Alain Badiou and the Future of Philosophy, London, Continuum, p 5 අපගේ පරිවර්තනය)



දැන් පුෂ්පකුමාර මහත්මයාට කියන්න ඇත්තේ කුමක්ද? අප ඉතා පැහැදිලිව සටහන් කර ඇති පරිදි අපගේ අර්ථ විවරණය අසන්පූර්ණ වෙයි. නිදර්ශනයක් ලෙස බදියු 'වස්තුව' (‘object’) යන සංකල්පය භාවිතා කරන්නේ නැත. නමුත් අප එය භාවිතා කලේ එය මෙම සරල පැහැදිලි කිරීමට එය ප්‍රයෝජනවත් වන හෙයිනි. හරියට පීටර් හෝල්වර්ඩ් ඉහත උපුටනයෙදී 'එක්-දෙයක්' (‘something’) යන්න යොදනා පරිදිනි. අපට මෙහිදී අවධාරණය කිරීමට අවශ්‍යය වුයේ, එක යන්න ප්‍රතිඵලයක් බවත්, පැවැත්ම වන්නේ බහුගුණාකාරය බවත් ය. මේ සඳහා අප මිනිස් සිරුර යන්න උපමාවක් ලෙස (මෙය දුර්වල නිදර්ශනයක් බව සඳහන් කරන ගමන්ම) යොදා ගත්තෙමු. බදියු මෙය ගොඩනගනා වියුක්ත ප්‍රවේශය එවැනි කෙටි අර්ථ විවරණයකට කිසිසේත් ගැලපෙන්නේ නැත. 



පුෂ්පකුමාර මහත්මයාගෙන් අප ඉල්ලා සිටින්නේ අප ගේ මෙම විග්‍රහය වැරදි වන්නේ ඇයිද යන්න අපට පැහැදිලි කර දෙන මෙන්ය. අභියෝගය සරලය.  අපි ඉහතින් උපුටා දක්වා ඇති බදියුගේ ප්‍රධානම අනුගාමිකයා බදියුගේ සද්භාවවේදය හඳුන්වා දී ඇත්තේද අප කර ඇති පරිදිනි. කරුණාකර බදියු නැතිනම් වෙනත් කෙනෙක් උපුටා දක්වා අප වැරදි බව පෙන්වන්න. බදියු ගේ සද්භාවවේදය පිළිබඳව යහපත් සංවාදයකට මෙය මුල පිරිය හැකි හෙයින්, මෙහි එක්තරා ආකාරයක හොඳක් තිබේ. අපගේ මුලික මැදිහත්වීම මේ අනුව ඵල රහිත වන්නේ නැත. බදියු ගේ දර්ශනය මත පදනම්ව ඇති වූ ගෝලීය සංවාද සමග සංසන්දනය කරන විට සමන් පුෂ්පකුමාර වැනි අව-වර්ධිත බුද්ධිමතෙකු සමග සංවාද කිරීම අර්ථ විරහිත වැඩක් ලෙස කෙනෙකු සිතන්නට ඉඩ තිබේ. නමුත් මෙය ගැටළුවක් වන්නේ අප මෙම සංවාදය, ශාස්ත්‍රීය සංවාදයක් ලෙස වටහා ගන්නේනම් ය. නමුත් ඉතා පැහැදිලිව, මෙය දේශපාලනික ගැටුමකි. පුෂ්පකුමාර මහත්මයාට අවශ්‍ය වන්නේ අපව සංවාද ක්ෂේත්‍රයෙන් අතු ගා දමන්නට ය. මේ සඳහා ඔහු යොදා ගන්නේ අපට සාපේක්ෂව ඔහුට ඇති සංවිධාන ශක්තියයි. අපේ පැත්තෙන් මෙයට ප්‍රතිචාර දැක්විය හැකි එකම මාර්ගය වන්නේ, ඔවුන්ගේ බුද්ධිමය දිළිඳු බව හෙළි කිරීමෙන් පමණි. අනෙක් අතට දේශපාලනය කිරීම යනු කොහොමත් අර්ථ විරහිත කාර්යයකි. ඇල්බටෝ ටොස්කානෝ වරක් පැවසු පරිදි, බදියුගේ දර්ශනය තුලින් අප ඉගෙන ගත් ප්‍රධානම පාඩම මෙයයි: ජීවිතයේ ගැඹුරුම අර්ථය වන්නේ මෙවැනි අමානුෂික සහ අර්ථ විරහිත කාර්යයන් වෙනුවෙන් ජීවිත කාලයක් සටන් කිරීමයි.